මම ඔයාලට මේ ලිපි පෙලින් කියලා දෙන්න යන්නෙ අපිට නිවසේදී නිතරම අත්යවශ්ය වන අත් බෙහෙත් වර්ග කිහිපයක් ගැන,
අත් බෙහෙත් කියලා කියන්නෙ වෛද්යවරයකු හෝ රෝහලකට නොගොස් නිවසේදීම සකසා භාවිතයට ගත හැකි බෙහෙත් වලටයි. මේවා ඈත අතීතයේ පටන් අපේ ගැමියන් අතර ඉතා ප්රසිද්ධ එමෙන්ම ප්රත්යක්ෂ ඖෂධයි. එමෙන්ම ඉතා අඩු මුදලක් හෝ කිසිදු වියදමකින් තොරව අපට මේ අත් බෙහෙත් සකසා ගන්න පුලුවන්. ඉස්සර මේවාට ගෘහෞෂධ කියලත් කියලා තියෙනවා. ඉස්සර අපේ අම්මලා තමන්ගෙ දරුවට ලෙඩක් හැදුනම මුලින්ම කලේ අත් බෙහෙතක් හදලා දෙන එක. ඒ අම්මලාගෙ දරුවො අදටත් හොදට නිරෝගිව ජීවත් වෙනවා.
මුලින්ම අපි බලමු අපිට නිතරම වැලදෙන රෝගයක් වන සෙම්ප්රතිශ්යාව සදහා දෙන අත් බෙත් ගැන.
සෙම්ප්රතිශ්යාව කියලා කියන්නෙ අපේ ශ්වසන පද්ධතිය ආශ්රිතව සැදෙන සුලබ රෝගයකට. මේ පද්ධතියේ රෝග ඇති වීමට ප්රධාන හේතුව වෙන්නෙ වම්බටු, මෑකරල්, බණ්ඩක්කා වැනි ශිත ආහාර නිතර නිතර ගැනීමත්, අවේලාවේ ශිත දිය පරිහරනය, පින්නේ යාම, නිදිවැරීම, ශිත සුලග සේවනය ආදි විහරණ ආදිය නිසාද වේ. මේ හේතු වලට අමතරව දුම්බීම, විෂ දුම් ආඝ්රාණය වීම, පරිසර දූෂණය වැනි හේතුද ප්රතිශ්යාවට හේතු වෙනවා.
මේ ප්රතිශ්යාව සංක්රමණශීලි රෝගයක්, ඒ කියන්නේ ලෙඩෙකුගෙන් තව කෙනෙකුට බෝ වෙන්න පුලුවන්. හිසරදය, හිස බර බව, ඇස් රතු වීම, ඇගේ වේදනාව, අරුචිය, මද උණ සහිතව නාසයෙන් දියර ගැලීම ප්රධාන රෝග ලක්ෂණයි. ඒ වගේම වෙනත් බොහෝ ලක්ෂණද පහල වෙන්න පුලුවන්.
ඔනම රෝගයකින් වගේම මෙකෙදිත් අපිට ඉස්සෙල්ලම කරන්න පුලුවන් දේ තමයි ලෙඩේ හදාගන්නෙ නැතිව ඉන්න එක. ඒකට අපිට කරන්න පුලුවන් දේවල් තමයි
1. ප්රධානවම නුසුදුසු වේලාවේ ශිත ආහාර ගැනීමෙන් වැලකීම සහ ශීත විහරණ ( ඒ කියන්නෙ සිතල වතුර නැම, වැස්සට තෙමීම ආදිය ) වලින් වැලකීම.
2. පිරිසිදු ඇදුම් පැලදුම්ආදිය භාවිතා කිරීම.
3. පිරිසිදු වාතාශ්රය ලබා ගැනීම.
4. උගුර සහ මුඛය පවිත්ර කිරීම.
5. උණුසුම් ආහාර පාන පාවිච්චිය.
මේ රෝගය වැලදුනු විට ප්රථමාධාර වශයෙන්
1. උණු දිය භාවිතා කිරීම ඒ කියන්නෙ, දෝවනයට සහ පානය කිරීමට.
2. විවේකය
3. ඉගුරු කොත්තමල්ලි තැම්බූ දිය පානය කිරීම කරන්න පුලුවන්.
ඒ වගේම මේ රෝගයට ප්රතිකාර ලෙස,
1. ඉගුරු කොත්තමල්ලි තැම්බු වතුර බීම.
2. ඉගුරු කොත්තමල්ලි පත්පාඩගන් වෙනිවැල්ගැට තැම්බූ වතුර බීම.
3.ඉගුරු, පත්පාඩගන්,කටුවැල්බටු, බටු මුල්, තිප්පිලි කලං 2 මදට 8 බැගින් කෂාය කර තිප්පිලි කුඩු මී පැණි දමා බීම.
4.වෙනිවැල්ගැට, කොත්තමල්ලි,සුදුළුෑණූ, තැම්බූ වතුර බීම.
5.සර්වවිසාදී තෛලයෙන් ටිකක් උගුර ඇතුලේ දෙපැත්තෙත් පිටතත් ගා සෙම කාරා දැමීම.
6. ලුණු වතුර වීදුරුවකට අබ කුඩු තේ හැදි 1/2 ක් දමා උදය, සවස උගුර සේදීම.
කැස්ස පවතින විට,
1. ඇඹුල් දොඩම් යුෂ මේස හැදි 4
අමු ඉගුරු යුෂ මේස හැදි 3
සීනි තේ හැදි 2
මී පැණි තේ හැදි 2
සියල්ල මිශ්ර කර බුද්ධ රාජ කල්කය ග්රෙන්ස් 20 පමණ දියකර වරින් වර තේ හැදි 2 බැගින් බීම.
2. ඇඹුල් දොඩම් යුෂ මේස හැදි 6
කප්පරවල්ලිය කොල යුෂ මේස හැදි 3
මදක් රත් කර නිවා මී පැණි මේස හැදි 2 ක් දමා වරින් වර බීම.
3. කුඹුරු දළු, නික දළු ,අමු ඉගුරු, සුදු ළුෑණූ, එක පමණ ගෙන කොටා වණ්ඩුවේ තම්බා මී පැණි දමා බීම.
4.කටු වැල් බටු මුල්, සිරිතේක්කු, ඉගුරු, කොත්තමල්ලි කලං 3 බැගින් කෂාය කර මී පැණි දමා බීම.
5. ඇඹුල් දොඩම් ඇඹුලට සූකිරි දමා වරින් වර බීම.
6.ඉගුරු ,ගම්මිරිස්,තිප්පිලි, තිප්පිලි මුල්,හිගුරු පියලි,නෙළුම් රේණු එක පමණ ගෙන කුඩුකර ඒ බරින් භාගයක් පිටි සීනි දමා මිශ්රකර වරකට තේ හැදි 1 ක් වැල්මී තැම්බූ වතුරෙන් උදය සවස බීම.
7. ආඩතෝඩ මුල් කලං 1/2, කළුමදුරුතලා කොල 21, ගම්මිරිස් ඇට 5,වතුර අවුංස 8, 2 ට සිද පෙරා සවසට බීම.
මේ ලිපියෙන් සෙම්ප්රතිශ්යා රෝගය හා ඒ ආශ්රිත රෝග නිවාරනය ගැන හොද දැනුමක් ඔයාලට ලැබෙන්න ඇති කියලා මම හිතනවා. මේ ප්රතිකාර ප්රත්යක්ෂ ප්රතිකාර, ඉතින් නිතර වැලදෙන මේ සෙම්ප්රතාශ්යා රෝගයටත් මුදල් වියදම් කර පෙති කරල් ගිල දමනවා වෙනුවට අපේ බෙහෙත් භාවිතා කර මුදලුත් කාලයත් නිරෝගී කමත් රැක ගත හැකි නොවේද ? මේ පිලිබදව අදහස් යෝජනා ඉදිරිපත් කිරීම ඔබට භාරයි.
තෙරුවන් සරණයි !
ඇසුර- අත් බෙහෙත්